Ս.թ. մայիսի 25-ից հայ֊ֆրանսիական համատեղ նախաձեռնությամբ համալիրի վերականգնման նախագծի շրջանակներում մեկնարկեցին Տաթևի Մեծ անապատի տարածքի մաքրման և պեղման աշխատանքները (արշավախմբի ղեկավար՝ Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոնի հնագետ Արման Նալբանդյան)։Տարածքի մաքրման աշխատանքների արդյունքում ի հայտ եկան առաջին արդյունքները: Անապատի տարբեր հատվածներում կուտակված վիթխարի քանակությամբ քարակույտերի տակից հայտնաբերվեցին միջնադարյան խաչքարերի բեկորներ։Տարածքն ազատվեց փարթամ բուսածածկույթից ու մացառուտներից, և այժմ բոլոր անանցանելի հատվածները դարձան հասանելի այցելուների համար։ Մաքրվեցին մի շարք խցերի և օժանդակ կառույցների ներսույթը, վերադասավորվեցին հարյուրավոր քարեր, որոնց մեջ գտնվեցին տասնյակ ճարտարապետական մանրամասների ու կոթողների բեկորներ։Բացվեցին մի շարք, տարիներով փակված սենյակների մուտքերը։ Որոշ հատվածներում կատարված մասնակի պեղումների արդյունքում ի հայտ եկան անջնարակ և ջնարակված…

ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության ֆինանսավորմամբ` վերականգնման նախագծի կազմման նպատակով ս.թ. մայիսից մեկնարկել են ՀՀ Լոռու մարզում գտնվող Քոբայրավանքի հյուսիսային հուշարձանախմբի բուսածածկույթի մաքրման և պեղման աշխատանքները (արշավախմբի ղեկավար՝ Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոնի հնագետ Մհեր Խեչոյան)։Քոբայրավանքի պարսպի պեղումներին զուգահեռ իրականացվում են նաև եկեղեցու և գավթի տարածքի պեղման աշխատանքները:

2025 թ. հուլիսի 15-18-ը Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոնը, համագործակցելով Ֆրանսիայի Ժառանգության ազգային ինստիտուտի (INP) հետ, իրականացրեց մասնագիտական վերապատրաստման դասընթաց՝ «Հավաքածուների խնամք և աշխատանքային մեթոդներ» խորագրով։Դասընթացը կայացավ Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանում։ Դրա հիմնական նպատակն էր թանգարանային ոլորտի մասնագետներին ներկայացնել հավաքածուների պահպանության արդի գործիքակազմը և մասնագիտական գործելակերպը՝ հիմնված ֆրանսիական առաջատար փորձի վրա։Դասընթացը վարեց Ֆլորանս Բերտենը (Ֆրանսիա), ով երկարամյա փորձ ունի մշակութային ժառանգության պահպանման և թանգարանային հավաքածուների կառավարման ոլորտում։Մասնակիցները ներկայացնում էին Հայաստանի առաջատար թանգարաններն ու մշակութային հաստատությունները, այդ թվում՝ Հովհ. Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարան, Հայաստանի ազգային գրադարան, Գրատպության թանգարան, Հայաստանի պատմության թանգարան, Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ և այլ…

Հուլիսի 8-9-ը Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոնի տնօրեն Խաչիկ Հարությունյանի ուղեկցությամբ ԻԿՕՄՕՍ Հունաստանի անդամ և ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ներկայացուցիչ պրոֆեսոր Ալկիվիադիս Պրեպիսն այցելեց Տաթևի և Տաթևի Մեծ անապատ վանական համալիրներ՝ ծանոթանալու համալիրներում նախատեսված և ընթացիկ աշխատանքներին։ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ներկայացուցչի այցը կազմակերպվել էր նշյալ հուշարձանախմբերը «Զինված հակամարտությունների ժամանակ մշակութային ժառանգության պաշտպանության մասին» 1954 թ․ Հաագայի Կոնվենցիայով և նրա Երկրորդ արձանագրությամբ սահմանված «Ուժեղացված պաշտպանության ցանկ»-ում ներառելու նպատակով պատրաստվող հայտի շրջանակներում:Հիշեցնենք, որ այս թեմային էր նվիրված հուլիսի 7-ին տեղի ունեցած միջազգային աշխատաժողովը: